Հայաստանի ազգային կինոկենտրոնի աջակցությամբ՝ Հայոց Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին ընդառաջ նկարահանվում են մեկ տասնյակից ավելի կինոնկարներ: Հայ եւ օտարազգի բազմաթիվ ռեժիսորներ և ստեղծագործական խմբեր իրենց ֆիլմերի միջոցով աշխարհին և միջազգային հանրությանը կփորձեն կրկին հիշեցնել պատմության ամենասոսկալի և ողբերգական էջերից մեկի՝ Հայոց Ցեղասպանության մասին: «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում Հայաստանի ազգային կինոկենտրոնի տնօրեն Գևորգ Գևորգյանն ընդգծեց, որ կառույցը շատ է կարևորում ցեղասպանության թեմատիկան:
«Կինոկենտրոնը շատ ծրագրեր ունի, նկարահանվում և նկարահանվելու են ցեղասպանության թեմայով մի շարք ֆիլմեր: Բավականին շատ ֆիլմեր կան, որոնք համատեղ արտադրության՝ արտասահմանյան և հայաստանյան ընկերությունների հետ համագործակցության արդյունք են: Մենք մի շարք ֆիլմեր են ներկայացնելու հանրությանը, որոնցից բոլորն արտադրական տարբեր փուլերում են»,-նշեց նա:
Գևորգյանի խոսքով՝ մեկ տասնյակից ավելի կինոնկարներից 2015 թվականին մոտավորապես 7-8 ֆիլմ պատրաստ կլինի: «Դրանք ամենատարբեր կինոնկարներ են՝ անիմացիոն, վավերագրական, գեղարվեստական: Մենք բավականին լավ ֆիլմեր կունենանք»,-հավելեց նա:
Նկարահանվող կինոնկարներից յուրաքանչյուրն առանձնահատուկ է և կարևոր իր նշանակությամբ:
Գևորգ Գևորգյանն «Արմենպրես»-ին ներկայացրեց ցեղասպանության թեմատիկայով 100-րդ տարելիցին ընդառաջ նկարահանվող կինոնկարները:
«Հիշատակի պատը» («Փրկության քարտեզ»), վավերագրական ֆիլմ
Արտադրող կազմակերպությունն է «Ման փիքչերս ստուդիո»-ն: Սցենարի հեղինակներն են Գնել Նալբանյանը, Համբարձում Համբարձումյանը, Արծվի Բախչինյանը:Բեմադրող ռեժիսորն է Արամ Շահբազյանը:
Ֆիլմը մահվան ու կյանքի, ոչնչացման ու փրկության, բռնության ու մարդասիրության պայքարի, կյանքի ու հաղթանակի մասին է: Ֆիլմի հերոսները եվրոպացի հինգ հումանիստ միսիոներ կանայք են: Այդ կանանց հայտնվելն Արևելյան Անատոլիայի պատմական Հաայաստան փրկության շրջադարձ է եղել հայության մի ստվար հատվածի համար: Ֆիլմը վարելու է դանիացի հանրահայտ պատմաբան Մատթեաս Բյորնլանդը: Ֆիլմի խորհրդատուներից է Ցեղասպանության թանգարան ինստիտուտի տնօրեն Հայկ Դեմոյանը:
«Բանտարկված հոգիներ», վավերագրական ֆիլմ
Արտադրող կազմակերպությունն է «Բարս մեդիա ստուդիա»-ն: Սցենարի հեղինակը և բեմադրող ռեժիսորն է Վարդան Հովհաննիսյանը:
Տարեց մարդը. դատարկ սենյակում նստած, խոսում է իր մանկության մասին: Ալեհեր մարդու հայացքում կարծես մի փոքրիկ տղա է արթնանում: Ծերունին վերափոխվում է մի տղայի, որը վազում է Օսմանյան Թուրքիայում գտնվող իր հայրենի գյուղի արահետներով: Ալեհեր ծերունին և փոքրիկ տղան պատմում են 1915 թվականի այն խավար օրերի պատմությունը…ընտանիքի, սիրո, հավատարմության ատելության, սպանության, կորստի և ներելու կարողության մասին:
«Մշո ճառընտիր», անիմացիոն ֆիլմ
Արտադրող կազմակերպությունն է «Արտ ստեպ ստուդիա»-ն:Սցենարի հեղինակը և ռեժիսորն է Սերժ Ավետիքյանը:
Թողարկումից հետո 15 րոպեանոց ֆիլմն ընդգրկվելու է ռուսական «Comer Work» ստուդիայի «WW1» ֆիլմ-ալմանախի ծրագրում, որն առնչվում է 1914-18 թթ իրադարձություններին: Այս իրական և անհավատալի պատմությունն արդեն լեգենդ է դարձել, իսկ Ճառըտիրը փրկող կանայք՝ հերոսներ:
«Ցեղասպանության հավերժական վիշտը», վավերագրական ֆիլմ
Սցենարի հեղինակը և ռեժիսորը Մարտին Մահդալն է: Այն հովանավորում է Չեխիայի հեռուստատեսությունը:
Ֆիլմը ներկայացնելու է հայ ժողովրդի պատմության դաժան էջերի վերաբերյալ չեխ ճանապարհորդ Կարել Հանսայի աշխատությունները, որում արտացոլվում են լուսանկարներ և գրառումներ:
«Դաշտը», գեղարվեստական ֆիլմ
Սցենարի հեղինակները և բեմադրող ռեժիսորներն են Արսեն Ազատյանը և Նարինե Մկրտչյանը: Արտադրող կազմակերպություններն են «Այսօր պլյուս»-ը և «Կոստալեյշն ֆակտորի»-ն (Ֆրանսիա):
Գերմանացի ռազմական բժիշկը, լուսանակարելով Թուրքիայի արևելյան մասում կառուցվող երկաթգծի շինարարությունը, ականատես է լինում հայ բնակչության բռնի տեղահանումներին, կոտորածներին: Նա թաքուն լուսանկարում է հայերին: Բժշկին, ցավոք, հաջողվում է փրկել քիչ թվով մարդկանց:
Դերասանների ընտրությունը կատարվել է Գերմանիայում և Հայաստանում:
«Մեր ատլանտիդան», գեղարվեստական ֆիլմ
Սցենարի հեղինակը և բեմադրող ռեժիսորն Արթուր Սուքիասյանն է:
Ֆիլմը պատմելու է անցյալ դարի 60-ականներին հայ որբերի կողմից Ստամբուլում կառուցված «Արմեն» ճամբարի մասին: Ճամբարին պատմությունը, Հրանտ Դինքի սպանությունն ու Հայոց ցեղասպանության դեպքերն ու իրադարձությունները փոխկապակցվում են միմյանց:
«Իմ քաղաքի առասպելը», գեղարվեստական ֆիլմ
Սցենարի համահեղինակը և բեմադրող ռեժիսորը Վիգեն Չալդրանյանն է:
Պրոֆեսոր Էդգար Նովենցը Կոմիտաս վարդապետի մասին վեպի ստեղծման ընթացքում հենվելով պատմական փաստերի, արխիվային նյութերի, հոգեբանական վարկածների վրա՝ փորձում է բացահայտել Կոմիտաս վարդապետի կենսագրության փարիզյան շրջանը, վերհանել մեկուսարանում մեծ հայորդու կյանքի վերջին տարիների առեղծվածը, գեղարվեստական նրբին ու զուսպ միջոցներով լույս սփռել նրա մեծ լռության վրա: Տեսիլքների միջոցով նա անցնում է նաև Մեծ եղեռնի պատկերների ճանապարհով:
«Մի խելագարի պատմություն», գեղարվեստական ֆիլմ
Սցենարի հեղինակը և բեմադրող ռեժիսորը Ռոբեր Գետիկյանն է:
Երիտասարդ մարսելցի Արամը Փարիզում պայթեցնում է Թուրքիայի դեսպանի ավտոմեքենան, որի հետևանքով ծանր վիրավորվում է ավտոմեքենայի կողքով անցնող երիտասարդ հեծանվորդը: Արամը փախչում է Բեյրութ և միանում 80-ականներին գործող Արևմտյան Հայաստանի ազատագրման շարժմանը, իսկ նրա մայրը ներողություն է խնդրում հեծանվորդ Ժիլից՝ ամբողջ հայ ազգի անունից:
«Երկար վերադարձ» , գեղարվեստական ֆիլմ
Սցենարի հեղինակը և բեմադրող ռեժիսորը Շավարշ Գևորգյանն է:
Ամուսնուն և երեխաներին կորցրած Սոնան այլընտրանք չունի, բացի զենք վերցնելուց և կռվելուց: Ֆիլմում զուգահեռներ է անցկացվում Սոնայի պապի՝ 1915 թվականին գերդաստան կորցրած և ազատության համար կռիվ մղած Վարդաի հետ: Ֆիլմը հիմնված է իրական փաստերրի վրա:
«Քարվաճառ», վավերագրական ֆիլմ
Ֆիլմի պրոդյուսերը Թաղի Ալիղոլիզադեհն է:
20-րդ դարի մեծագույն ցեղասպանությունն ապրած ավելի քան 70 տարի ադրբեջանական ազգայնական քարոզչամեքենայի տակ գոյատևող և ապա իր իսկ կամքով ազատություն և անկախություն կերտած արցախցին անհողդողդ է, և այսօր ապրում ու արարում է: Արցախի իրական կյանքն է, ազատատենչ արցախցու ինքնուրույն կյանք վարելու իրավացի պահանջը:
«Ուելս-Հայաստան», փաստավավերագրական ֆիլմ
Արտադրող կազմակերպությունն է «ՌԿ ինտերթենմենթ»-ը (ԱՄՆ): Սցենարի հեղինակը և բեմադրող ռեժիսորը Ռուբեն Քոչարն է:
Ֆիլմը պատմում է այն մարդկանց մասին, որոնց շնորհիվ Ուելսում իրականացավ Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը: Առանցքային է դառնալու Ուելսի Սուրբ Դավիթ եկեղեցու հայր Պատրիկ Թոմասի և Միացյալ Թագավորության հոգևոր հայր Վահան Հովհաննիսյանի կապը, որոնց շնորհիվ էլ նահանգում ընդունվել է ցեղասպանության ճանաչման փաստը:
Պատրաստեց Ռոզա Գրիգորյանը
