Սիրված դերասան Հրանտ Թոխատյանը Life.panorama.am-ի հետ զրույցում պատմեց «Վերջին Մոհիկյանը» ֆիլմի, իր զավակների և առաջիկա ծրագրեի մասին: Նա տեղեկացրեց, որ ֆիլմը բաղկացած է լինելու մի քանի մասերից, երկրորդ մասը, նախնական տվյալներով, ցուցադրվելու է դեկտեմբեր-հունվար ամիսներին:

 

-«Վերջին Մոհիկյանը» ֆիլմը մեծ արձագանք գտավ հանրության շրջանում, սակայն քիչ բան է հայտնի ստեղծագործական խմբի և ֆիլմի պատրաստման աշխատանքների մասին: Կներկայացնե՞ք մանրամասները:

-Ֆիլմը պատրաստվել է ռուսական CTC հեռուստաընկերության նախաձեռնությամբ: Ֆիլմի նկարահանման գաղափարը ծագել է հեռուստաընկերության գլխավոր տնօրեն Վյաչեսլավ Մուրուգովի մոտ, ում փեսան ազգությամբ հայ է: Հետագայում հավաքվել է 10 հոգուց բաղկացած հեղինակային խումբը: Ռուսաստանում ամենաճանաչված ռեժիսորներից մեկը Ռեզո Գիգինեշվիլին ինձ հրավիրեց հանդես գալու գլխավոր դերում:

 

- Ֆիլմի վերնագիրն է «Վերջին Մոհիկյանը»: Ինչո՞ւ վերջին:

-Հաճախ մեղադրում են, որ ֆիլմի վերնագրով փորձ է արվել ասվել, թե, իբր, հայերն են վերջանում: Բայց ոչ թե հայերն են վերջանում այլ «Մոհիկյան» տոհմի սերունդն է վերջանում. իմ հերոսը ունի երեք դուստր և երազում է որդի ունենալու մասին: Օրինակ ինձ էլ միշտ իմ հայրիկն ասել է՝ ուշադիր եղիր դու վերջին Թոխատյանն ես: Մեր ազգում այդպես էր ստացվել՝ պապիկս, հայրիկս ու ես եղբայրներ չունենք: Վերջին Թոխատյանը ես էի: Այսօր երջանիկ եմ, որ ունեմ երկու արու զավակ: Հիմա Թոխատյանները շանս ունեն չվերջանալու:

 

-Ֆիլմում կար յուրօրինակ հայկական կոլորիտ: Սցենարի հեղինակը կամ համահեղինակը հա՞յ է եղել:

-Ոչ, պարզապես հեղինակային խումբը խորությամբ ուսումնասիրել է Հայաստանի մշակությունը, ավանդույթներն ու սովորույթները: Բացի այդ նկարահանումները սկսելուց մոտ մեկուկես ամիս առաջ ես արդեն Մոսկվայում էի և, հեղինակների հետ մեր շփումների արդյունքում, ֆիլմում ձևավորեցինք այդ մթնոլորտը: Հարկ է նշել, որ ֆիլմը բուն ռուսական է: Ի սկզբանե, նախատեսված է եղել բացառապես ռուսական շուկայի համար: Հաշվի առնված չէր, որ այն ցուցադրվելու է նաև Հայաստանում, այդ իսկ պատճառով ֆիլմի բովանդակությունը հաշվարկված էր հենց Ռուսաստանի համար:

 

-Առաջին մասի ավարտից հետո գրվեց շարունակելի: Քանի՞ մասից է բաղկացած ֆիլմը:

-Իրենց մոտ ֆիլմերը լինում են «սեզոնային»: Սա առաջին սեզոնն էր: Շուտով կլինի երկրորդը, հետո երրորդը ու դեռ սպասվում են չորրորդ և հինգերորդ մասերը: Ի սկզբանե նախատեսված չէր, որ ֆիլմը կցուցադրվի Հայաստանում, այն զուտ ռուսական շուկայի համար էր պատրաստված: CTC-ը նվիրեց մեզ ցուցադրման իրավունքը Հայաստանում:

 

-Իսկ ֆիլմի հաջորդ մասերը հնարավո՞ր է նկարահանվեն Հայաստանում:

-Այո, Հայաստանում նկարահանումներ պետք է լինեն, քանի որ ապագա փեսացուի հետ համաձայնության ենք գալիս, որ նշանադրությունը կայանա Մոսկվայում, իսկ հարսանիքը՝ Երևանում:

 

-Ֆիլմում անընդհատ ճնշում եք ռուս փեսային: Ձեր կարծիքով այդ հանգամանքը չի ազդի հայ-ռուսական հարաբերությունների վրա՝ ավելի ընդգծելով տարածված կարծիքը, որ այլազգիները ՌԴ տարածքում ճնշում են տեղացիներին: Այդ դրվագն ինչպե՞ս ընկալվեց ռուս հանդիսատեսի կողմից:

-Վախը բավականին մեծ էր՝ ինչպես կընկալվի ֆիլմը ռուսների կողմից, որովհետև ընդհանուր նեգատիվ վերաբերմունք կա մեր տարածաշրջանի՝ ոչ թե մասնավորապես հայերի հանդեպ: Վախ կար, որ ավելի կսրի լարվածությունը, բայց հակառակ էֆեկտն ունեցավ, քանի որ այն վարկանիշը, որ հավաքեց ֆիլմն ու պահեց մինչև վերջ, այսօրվա ռուսական հեռուստաֆիլմերի մեջ ամենաբարձրերից մեկն է: Բոլորի համար անսպասելի էր նման հաջողությունը: Ֆիլմի մասին դրական կարծիք էին հայտնում Ռուսաստանում ապրող բոլոր ազգերի ներկայացուցիչները: Ասում էին՝ այո ֆիլմը հայկական ընտանիքի մասին է, բայց մեզ ևս վերաբերում է, քանի որ ներկայացվեց Մոսկվայում ապրող այլազգիի ոչ թե ծաղրական, այլ նորմալ, արժանապատիվ մարդու կերպար: Մարդիկ իրենց վիրավորված չեն զգացել, դա մեծ ձեռքբերում է:

-Բավականին շատ քննադատություններ հնչեցին ֆիլմում Ձեր մարմնավորված ներգաղթյալ հայի կերպարի առնչությամբ: Ինչո՞վ կբացատրեք դա:

-Մոհիկյանը ավանդական հայ տղամարդու կերպար է, ով երկար տարիներ ապրում է օտար երկրում, ունի սեփական բիզնես և ամեն կերպ ջանում է իր երեխաներին հայեցի դաստիարակություն տալ: Երեխաները կիսառուս-կիսահայ են, նա հնարավորինս փորձում է աղջիկներին սովորեցնել հայերեն: Այնպես որ նմանօրինակ մեղադրանքներն անընդունելի են: Երևի թե պետք է ապրել Ռուսաստանում նմանատիպ ընտանիքում, տեսնել նրանց նիստուկացը, բարքերը, այդ դեպքում ավելի ճիշտ կընկալվի ֆիլմը: Ընտանիքներ եմ ճանաչում, որոնք ապրում են դրսում և բացարձակ չեն խոսում հայերեն, այդ խնդիրը լուծելու համար ժամանակին ստեղծվեց Մեր այբբենարանը: Իսկ այս ընտանիքում իմ մարմնավորած հերոսը փորձում է երեխաների մոտ սեր առաջացնել Հայաստանի հանդեպ, ծանոթացնել մշակույթին, գրականությանը: Եթե հանդիսատեսը մի քիչ ուշադրություն դարձներ կերպարի հագուկապին, կենցաղին կտեսներ՝ նրա ընտանիքը բնակվում է Մոսկվայի ամենաթանկարժեք էլիտար շենքերից մեկում: Ընդհակառակը, ֆիլմում ընդգծվում, որ հայերը աշխատող ու արժանապատիվ մարդիկ են: Իմ կերպարը ֆիլմում մի քանի անգամ շեշտում է՝ «հայ լինել չի նշանում խորոված անել կամ առևտրով զբաղվել»: Եթե հաշվարկված լիներ, որ ֆիլմը հայ հանդիսատեսի համար է մոտեցումն, ինչ խոսք, այլ կլիներ:

-Ի՞նչ է սպասվում ֆիլմի հերոսներին առաջիկայում և ե՞րբ կցուցադրվի երկրորդ մասը:

-Ֆիլմում կինս՝ Նատալիան, հղի է, բայց ֆիլմի հեղինակները մեզ էլ չեն ասում երեխայի սեռը, որպեսզի մեզ համար էլ հետաքրքիր լինի: Ֆիլմի երկրորդ փուլում ծանոթանում են Մոհիկյանները ծանոթանում են իրենց աղջկա փեսացուի ծնողների հետ: Եթե տղան հանուն սիրած աղջկա դիմանում էր իմ հերոսի վատ վերաբերմունքին ու դիմադրությանը, ծնողները չեն համակերպվում այդ իրավիճակի հետ: Երկու ավանդական ընտանիքիների միջև «պայքար է» սկսվում: Նշված հակադրության հիման վրա նկարահանված 16 սերիաներն ավելի հետաքրքիր են լինելու: Ըստ CTC-ի, ֆիլմի երկրորդ մասը կցուցադրվի կամ դեկտեմբեր կամ հունվար ամիսներին:

 

-Ֆիլմում ավանդապահ ու խիստ հոր դերում եք հանդես գալիս, իրականում ինչպիսի՞ հայր է Հրանտ Թոխատյանը:

-Ավանդապահ եմ, բայց ոչ այնքան խիստ՝ ընտանիքում ավելի դեմոկրատ եմ: Իմ երեխաները ծնվել և մեծացել, ապրել և ապրելու են Հայաստանում: Ֆիլմի հերոսն այլ խնդիր ուներ՝ նա ուներ իր ընտանիքում հայապահպանության խնդիր: Այստեղ երեխաներին կորցնելու վախ չկա՝ չես վախենում, որ նրանք կձուլվեն, կկորցնեն ազգային ինքնությունը, իրենք Հայաստանում են՝ հայ կմեծանան: Օտար երկրներում ապրողների մոտ վտանգն ավելի մեծ է: Ես սիրում եմ հայկական ընտանիք ինստիտուտը: Միգուցե շատ բան ունենք սովորելու Եվրոպայից, բայց այն ինչ վերաբերում է ընտանիքին ու ընտանեկան հարաբերությունների շատ սովորեցնելու բան ունենք նրանց: Ես ուզում եմ ու իմ կարողության չափով անում եմ ամեն ինչ, որպեսզի երկիրս լինի այնպիսին, որ իմ երեխաների աչքը դրսում չլինի, նրանք ուզենան իրենց երկրում ապրել, պիտանի լինեն: Ինչ խոսք, թող շրջագայեն, սովորեն, աշխատեն, փորձ հավաքեն՝ իմանալով, որ վերջնական խարիսխն այստեղ է՝ իրենց Երևանում:

 

-Ինչո՞վ են զբաղվում Ձեր երեխաները:

-Ավագ որդիս ծառայեց բանակում, ավարտեց Թատերական ինստիտուտի պրոդյուսերական բաժինը: Հիմա ամուսնացել է և աշխատում է մեզ մոտ՝ «Շարմ հոլդինգ» ընկերությունում: Շատ սիրում է շրջագայել, բայց միշտ կարոտով է վերադառնում հայրենիք: Միջնեկ որդիս այս տարի կավարտի Սլավոնական համալսարանի գովազդի բաժինը: Իսկ դուստրս՝ Լիլիթիկը դպրոցում է սովորում:

-Միջամտե՞լ եք երեխաների մասնագիտական ընտրության հարցին:

-Ոչ, երբեք չեմ միջամտել: Երկար զրուցել ենք այդ թեմայով: Իմ մասնագիտությունն ընտրելու հնարավորություն երկուսին էլ տվել են՝ տղաներս երկուսն էլ նկարահանվել են «Մեր բակ»-ը ֆիլմում: Երկուսն էլ ունեցել են առիթ՝ բեմ բարձրանալու, բայց հասկացել են, որ իրենցը չի: Միջակություն չպետք է լինի՝ մանավանդ դերասանի մասնագիտությունում: Ես շատ կուզենամ, որ Լիլիթը բեմ բարձրանա, նա ունի այդ կարողությունները. բավականին արտիստիկ երեխա է:

 

-Մասնագիտությամբ ռուսաց լեզվի և գրականության ուսուցիչ եք, երկար տարիներ աշխատել եք դպրոցում: Ինչո՞ւ որոշեցիք ընտրել դերասանի մասնագիտությունը և ինչպես եք համատեղում նկարահանումները, ներկայացումներն ու «Շարմ հոլդինգ» ընկերության տնօրենի պաշտոնը:

-Ճիշտ նկատեցիք, 8 տարի դասավանդել եմ Օշականի դպրոցում: Ինձ համար շատ դժվար է եղել ընտրություն կատարել դերասանի և ուսուցչի մասնագիտությունների միջև, բայց թատրոնի նկատմամբ սերը հաղթեց: 1982 թվականին Կամերային թատրոնը պետք է բացվեր և պետք է որոշում ընդունվեր: Համատեղել չէր կարելի, երկու մասնագիտություններն էլ պահանջում էին ամբողջական ներգրավվածություն, ես ընտրեցի ճանապարհը դեպի բեմ: 18 տարեկանում եմ մտել Կամերային թատրոն այնտեղ եմ կազմավորվել: Կամերային թատրոնը միշտ, գոնե իմ ժամանակ, եղել է համախոհների թատրոն. կար գաղափար հանուն որի մենք մեր ձեռքերով կառուցում էինք այդ թատրոնը: Այսօր այնտեղ աշխատում է իմ կնոջ սերունդը, բայց դա արդեն ուրիշ Կամերային թատրոն է՝ իր մոտեցումներով, ոճով ու բովանդակությամբ:

 

-Ի՞նչ ծրագրեր ունեք առաջիկայում:

-Պրոդյուսեր Արմեն Համբարձումյանի հետ ունենք ներկայացման 3 սցենար, պարզապես ժամանակը չի հերիքում: Առաջիկայում պետք է մեկնեմ ԱՄՆ՝ մասնակցելու «Հայաստան համահայկական հիմնադրամ» թելեթոնին: Ունեմ առաջարկ Միացյալ Նահանգներից. լիբանանահայ Վահե Բերբերյանի և իրանահայ Վահիկ Փարսադանի հետ ծրագրում ենք բեմադրել ներկայացում, որը հետաքրքրիր կլինի ողջ հայկական համայնքի՝ իրանահայերին, բեյրութահայերին և Հայաստանի հայերին: Մարտ ամսին սկսում է «Պապ 005» ֆիլմի հեռուստատեսային տարբերակի նկարահանումները, շարունակվելու են «Մահիկյանի» հաջորդ մասերը: «Շարմ հոլդինգ»-ում նոր կայացման փուլ է: Ռուբեն Ջաղինյանի՝ Հանրային հեռուստառադիոխորհուրդ տեղափոխվելուց հետո, այստեղ մնացել ենք ես ու Կարեն Ղազարյանը: Վերջին ֆիլմային նախագիծը «Քայլ ձիով»-ն էր: Մեզ մոտ սցենարներին ու նախագծերի հսկայական քանակ կա, եթե կարողանում ենք գտնել ֆինանսական միջոցներ դրանք իրականացնում ենք: Ծրագրեր շատ կան: